Ứng dụng kỹ thuật PiCCO trong theo dõi huyết động – BV108

– Bệnh nhân (BN) có tình trạng huyết động không ổn định: Sốc, Suy tim cấp.
– Tổn thương phổi cấp (ALI), suy hô hấp tiến triển ở người lớn (ARDS)
– Đa chấn thương, bỏng nặng, suy đa tạng.
– Các BN có nguy cơ cao trong các can thiệp lớn như: ghép tạng, phẫu thuật tim mạch, phẫu thuật lớn vùng ổ bụng…
2. Các chống chỉ định.
Chống chỉ định của đặt catheter động mạch (ĐM) và tĩnh mạch như: Chống chỉ định của ĐM đùi có các can thiệp phẫu thuật vào vùng bẹn (ghép ĐM đùi) hoặc bỏng nặng vùng bẹn hai bên. Có thể sử dụng các đường ĐM thay thế (ĐM nách, cánh tay, quay).
3. Một số hạn chế của phương pháp
Cho kết quả không chính xác trong các trường hợp: BN có luồng thông lớn giữa tim phải và tim trái; chạy tuần hoàn ngoài cơ thể; phình ĐM chủ; các loạn nhịp nặng; các trường hợp cắt phần lớn phổi, hoặc nhồi máu phổi; đường biểu diễn ĐM có chất lượng kém thì giá trị của CO đo bằng phương pháp sóng mạch sẽ không chính xác.
4. Ứng dụng lâm sàng
4.1. Cung lượng tim.
Cung lượng tim là thông số quan trọng để đánh giá rối loạn huyết động và hướng dẫn điều trị. Các nghiên cứu đều cho thấy đo CO liên tục theo phương pháp xung mạch của PiCCO là tin cậy và chính xác cả trong điều kiện huyết động không ổn định và không bị ảnh hưởng bởi việc sử dụng các thuốc làm thay đổi huyết áp và sức cản mạch hệ thống.
4.2. Tiền gánh.
Nhiều nghiên cứu đã khẳng định ITBV và GEDV có độ chính xác cao hơn áp lực đổ đầy buồng tim trong đánh giá tiền gánh.
Áp lực đổ đầy buồng tim (Áp lực TM trung tâm: CVP và Áp lực ĐM phổi bít – PAOP) thường sử dụng để đánh giá tiền gánh, nhưng những thông số đó không chính xác. Do áp lực tâm thất cuối thì tâm trương phụ thuộc vào sự co giãn các buồng tim nên nó không phản ánh trung thực thể tích tiền gánh. Mặt khác CVP và PAOP bị ảnh hưởng khi BN đang thở máy, còn ITBV và GEDV không bị ảnh hưởng nhiều bởi thông khí nhân tạo
Một số chỉ số khác có thể dùng để đánh giá tiền gánh như: thể tích thất phải cuối tâm trương đo bởi catheter ĐM phổi; diện tích thất trái cuối tâm trương đo bởi siêu âm tim; ITBV đo bởi phương pháp hoà loãng chỉ thị kép; và GEDV đo bởi phương pháp hoà loãng nhiệt qua phổi. Tuy nhiên phương pháp hòa loãng nhiệt qua phổi có nhiều ưu điểm hơn, không cần đặt catheter ĐM phổi, so sánh với đo diện tích thất trái cuối tâm trương bằng siêu âm tim thì GEDV không phụ thuộc vào trình độ của người siêu âm và có thể tiến hành thường xuyên, dễ dàng tại giường bệnh.
4.3. Đánh giá sự đáp ứng đối với truyền dịch.
Một trong những thách thức thường gặp nhất đối với bác sỹ hồi sức là đáp ứng của CO đối với sự tăng khối lượng tuần hoàn, đây là điều rất thực tế mà hầu hết các nghiên cứu chỉ ra rằng chỉ có 50% BN trong tình trạng nặng đáp ứng truyền dịch và một số khác thì truyền dịch lại có hại cho phổi và các cơ quan khác. Bởi vì sự tương quan giữa tiền gánh và thể tích nhát bóp phụ thuộc vào sự co bóp của tâm thất. Việc đánh giá riêng biệt tiền gánh của tâm thất là không đủ để tiên đoán đáp ứng đối với truyền dịch.

Mặc dù sự biến đổi tăng hoặc giảm của các thông số đánh giá thể tích tiền gánh được sử dụng trong việc dự đoán đáp ứng với truyền dịch, nhưng trong trường hợp các giá trị đo được ở giới hạn bình thường thì sẽ không đưa ra được dự đoán gì. Do đó một loạt các thông số huyết động đã được áp dụng để đánh giá hiệu quả của truyền dịch đối với huyết động đặc biệt là ở những BN thở máy có ảnh hưởng của áp lực dương đường thở đến thể tích nhát bóp. Ở những BN có sử dụng an thần thở máy áp lực dương trong thì thở vào làm biến đổi SVV và PPV. Tương tự như vậy, do áp lực mạch máu tỉ lệ thuận với thể tích nhát bóp của thất trái, mà biến đổi áp lực của mạch do thông khí liên quan mật thiết đến thể tích nhát bóp, cho nên có thể tiên đoán được sự đáp ứng của tim đối với truyền dịch.

Khoa Hồi sức Tích cực – Bệnh viện TƯQĐ 108